NATO ölkələrinin liderləri Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) iyunun 24-25-də Haaqada keçirilən sammitinin yekunlarına görə, misli görünməmiş qısa bəyanatda Ukraynanın alyansa qoşulmasından bəhs etmədən müdafiə xərclərini ÜDM-in 5%-nə qədər artırmaq və kollektiv müdafiə prinsipinə sadiq olmaq barədə razılığa gəliblər.
7Times.az bu barədə “TASS”a istinadən xəbər verir.
“Biz Vaşinqton müqaviləsinin 5-ci maddəsində təsbit olunduğu kimi, kollektiv müdafiəyə dair sərt öhdəliyimizi bir daha təsdiqləyirik – birinə hücum hamıya hücumdur”, – bəyanatda deyilir.
Bəyannamədə deyilir: “Biz bir milyard vətəndaşımızı qorumaq, Alyansı müdafiə etmək, azadlığımızı və demokratiyamızı qorumaq əzmimizdə vahid və sabit qalırıq”.
“Müttəfiqlər Vaşinqton müqaviləsinin 3-cü maddəsinə uyğun olaraq, 2035-ci ilə qədər əsas müdafiə tələblərinə, eləcə də müdafiə və təhlükəsizliklə bağlı xərclərə hər il ÜDM-in 5%-ni sərmayə qoymağı öhdələrinə götürürlər. Müttəfiqlər 2035-ci ilə qədər NATO-nun müdafiə xərclərinin razılaşdırılmış tərifinə əsasən, əsas müdafiə tələblərini resursla təmin etmək və NATO Qabiliyyət Hədəflərini yerinə yetirmək üçün hər il ÜDM-in ən azı 3,5%-ni ayıracaqlar. Müttəfiqlər, digər məsələlərlə yanaşı, mühüm infrastrukturumuzu qorumaq, şəbəkələrimizi müdafiə etmək, mülki hazırlığımızı və dayanıqlılığımızı təmin etmək, innovasiyaları üzə çıxarmaq və müdafiə sənayesi bazamızı gücləndirmək üçün hər il ÜDM-in 1,5%-ni təşkil edəcək”, – sənəddə deyilir.
Bəyannaməyə görə, NATO üzvləri müttəfiqlərin müdafiə xərclərini hesablayarkən Ukraynanın müdafiəsinə və onun müdafiə sənayesinə birbaşa töhfələri daxil edəcəklər.
Eyni zamanda, NATO 2029-cu ildə hərbi sərmayəsinin parametrlərini nəzərdən keçirməyə hazırlaşır. Sənəddə qeyd olunur ki, bu plan çərçivəsində xərclərin trayektoriyası və balansı 2029-cu ildə strateji mühit və yenilənmiş Qabiliyyət Hədəfləri fonunda nəzərdən keçiriləcək.
Alyansın üzvləri də müdafiə sahəsində ticarət maneələrini aradan qaldıraraq sənaye əməkdaşlığını genişləndirmək niyyətlərini təsdiqləyiblər:
“Biz transatlantik müdafiə sənayesi əməkdaşlığını sürətlə genişləndirmək və kollektiv təhlükəsizliyimizi inkişaf etdirmək üçün yaranan texnologiyadan və innovasiya ruhundan istifadə etmək üçün ortaq öhdəliyimizi bir daha təsdiqləyirik. Biz Müttəfiqlər arasında müdafiə ticarəti maneələrini aradan qaldırmağa çalışacağıq və müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün tərəfdaşlığımızdan istifadə edəcəyik”.
Bununla belə, NATO Rusiyanın “Avro-Atlantik təhlükəsizliyi” üçün “uzunmüddətli təhlükə” yaratdığına inanmaqda davam edir.
Bəyannamədə deyilir ki, ətraflı təhlükəsizlik təhdidləri və çağırışları, xüsusən Rusiyanın Avro-Atlantik təhlükəsizliyinə uzunmüddətli təhdid və davamlı terror təhlükəsi qarşısında birləşərək NATO üzvləri müdafiə xərclərini artırmaq qərarına gəliblər.
Ukraynaya gəlincə, alyans üzvləri ölkənin NATO-ya potensial üzvlüyünü qeyd etmədən hərbi yardımı davam etdirəcəklərinə söz veriblər.
“Müttəfiqlər təhlükəsizliyi bizim təhlükəsizliyimizə töhfə verən Ukraynaya dəstək verməklə bağlı davamlı suveren öhdəliklərini bir daha təsdiqləyir”, – bəyanatda deyilir.
Hazırkı bəyannamə son 30 ilin ən qısası olub. Əvvəlki illərdən fərqli olaraq Rusiyanın bir, Ukraynanın iki dəfə, Çinin isə ümumiyyətlə adı çəkilməyib.
NATO-nun növbəti sammitinin 2026-cı ildə Türkiyədə, 2027-ci ildə isə Albaniyanın ev sahibliyi edəcəyi qərara alınıb.
Sfera.az
Follow @7timesaz