Pentaqonda cümə günü keçirilən brifinqdə bildirilib ki, yaxın iki ayda Ukraynaya “Qabaqacıl Orta Mənzilli Yer-Hava” Raket Sistemlərinin (NASAMS) tədarükü həyata keçiriləcək.
Qeyd olunur ki, bu sistemlər 180 kilometrə qədər məsafədə hədəfləri aşkar edib vura bilən ən müasir yer-hava raketləridir. Onların Kiyevə ötürülməsinə ilk dəfə iyulun 1-də Ukrayna Təhlükəsizliyinə Yardım Təşəbbüsü (USAI) Müdafiə Nazirliyi tərəfindən icazə verilib. Həmin paket 770 milyon dollarlıq hərbi yardımın verilməsindən söhbət gedirdi.
Pentaqonun mətbuat katibi, Hərbi Hava Qüvvələrinin briqada generalı Pat Rayder brifinqdə deyib: “Bu müdafiə sistemləri ukraynalıları düşmənin hava təhdidlərindən, o cümlədən təyyarələr, pilotsuz uçuş aparatları və raketlərdən qorumağa kömək edəcək”.
Ryder Rusiyanın fevralın 24-də işğala başlamasından bəri ABŞ-ın Ukraynaya təhlükəsizlik üçün təxminən 15,1 milyard dollar yardım ayırdığını açıqlayıb.
Bəzi hərbi mənbələr Pentaqonun NASAMS-ları artıq Ukraynaya təhvil verdiyini iddia edir və buna sübut kimi Krım yarmadasında yerləşən Saki hərbi aviabazasının, o cümlədən işğalçı ordunun əsas təchizat anbarlarını və logistik xətlərinin bu raketlərlə sıradan çıxarıldığını göstərirlər.
Orta mənzilli NASAMS (Norwegian Advanced Surface-to-Air Missile System) mobil zenit-raket sistemi bütün hava şəraitində aşağı və orta hündürlükdə hava hədəflərini vurmaq üçün nəzərdə tutulub. Kompleks Norveçin “Norwegian Kongsberg companies” şirkəti tərəfindən Amerikanın “Raytheon Company System” şirkəti ilə birlikdə hazırlanıb və Norveç silahlı qüvvələrinin “Təkmilləşdirilmiş Hawk” komplekslərini əvəz etmək üçün nəzərdə tutulub.
Kompleksin inkişafına 1989-cu ildə başlanıb və 1993-cü ildə çöl sınaqları ilə başa çatdırılıb. 1994-cü ildən hava hücumundan müdafiə sistemi kimi Norveç Hərbi Hava Qüvvələrində istifadə olunur.
NASAMS sistemlərinin istehsal xərclərini azaltmaq üçün kompleksin hissələrinin mövcud silah sistemləri ilə modernləşdirilməsi və birləşdirilməsi prinsipindən geniş istifadə edilib.
Döyüş imkanlarına görə NASAMS kompleksi “Təkmilləşdirilmiş Şahin” hava hücumundan müdafiə sistemini üstələyir. NASAMS eyni vaxtda daha çox sayda hədəfi izləmək və vurmaq qabiliyyətinə malikdir. Texniki qulluqçuların sayı dörd dəfə azaldılıb, o, daha yüksək dərəcədə avadanlığın unifikasiyasına və digər sistemlərlə əlaqə qurma qabiliyyətinə malikdir.
2004-cü ildən bu qurğular ABŞ-da hava hücumundan müdafiə üçün istifadə olunur. 2005-ci ildə NASAMS kompleksi İspaniya silahlı qüvvələri üçün alınıb. Sistem həmçinin Hollandiya, Çili, Finlandiya, Oman, Litva, İndoneziya və Qətər tərəfindən də satın alınıb.
Raket (AIM-120A) normal aerodinamik konfiqurasiyaya uyğun olaraq hazırlanıb və hətta aşağı uçuş sürətində kifayət qədər yaxşı manevr qabiliyyətini təmin edən kiçik sahəli xaçvari qanadı və quyruq hissəsində xaç formalı sükanlara malikdir. Hədəf manevr etmirsə, o zaman raket buraxılışdan əvvəl bort kompüterinin yaddaşında saxlanılan trayektoriya üzrə inertial blokun köməyi ilə avtonom uçuş həyata keçirir. SAM-da hədəf manevri zamanı hədəfin cari koordinatlarının dəyişməsinə uyğun olaraq yerdən korreksiya əmrləri verilir. Əmrlər antenası raketin burun blokunda yerləşən komanda rabitə xəttinin bort qəbuledicisi tərəfindən qəbul edilir. Hədəf 20 km-ə qədər məsafədə SAM radarının təyinat başlığı tərəfindən tutulur, bundan sonra o, aktiv şəkildə təyinat alır. Raket 30 MHz takt tezliyində işləyən və 56 000 16 bitlik söz yaddaş tutumuna malik yüksək sürətli mikrokompüterlə təchiz edilib.
Follow @7timesaz